Gure Esku dinamikak aro berri bati ekin dio, haren bazkide egiteko kanpainia aurkeztuz.
Aitor Lizarralde izan dugu gurean Zigoitiako Gure Esku taldeak eduki duen bilakaera aurkeztuz, bai giza katean eta baita galdeketan bizitako esperientziak gurekin elkarbanatuz.
Horrez gain, bazkide egiteko argibideak eman dizkigu, horretarako diru ekarpena egiteko beharrik ez dagoela argituz.
Azkenik, euskaldun guztiak gonbidatu ditu Gure Esku dinamikan parte hartzera, “orain baita momentua” hori egiteko.
Beti ibili ohi naiz zalantzan ea nola idatzi behar dugun euskaraz lagun taldea adierazteko hitza: koadrila? Kuadrilla? Kuadrila?….
Eta hiztegian begiratzen dudan aldiro buruan nuena berresten da: kuadrilla, erderaz bezala baina -k- hizkia erabiliz. Baina hiztegira joateak bestelako informazioa ere ematen dit eta hala, [lagun taldea] adieraz gain, [Araban ermandade bat edo batzuez osatutako egitura] bat ere badela gogorarazten dit.
Ondoren, jakinminak jota, ermandadeak zer diren begiratzen dut, eta XV. mendetik datorren Arabako antolaketa egitura bat dela ikasten dut. Eta bide batez, Araban kuadrillak gaur egun 7 + 1 direla, hau da, zazpi kuadrilla ofizial eta Trebiñukoa Gaztela-Leongo administraziopean.
Eta kuadrillen inguruko sarrera luze hau zertarako? Zuei kontatzeko atzo sartu zela Araban KORRIKA, eta kuadrillaz kuadrilla zeharkatzen ari dela probintzia. Alderik alde, herriz herri eta ermandadez ermandade. Lautada, Mendialdea, Errioxa, Trebiñu eta Añana atzokoan; Gorbeialdea eta Aiaraldea gaur, eta azkenik, Gasteiz igandean. 21. KORRIKAren amaiera festa erraldoia izango dena.
Inork ez du hutsik egin nahi izan KORRIKAren festa aldarrikatzailera, beraz, denean heldu zaio lekukoari eta igandean Gasteizera bildutako Euskal Herri osoko korrikalariek hartuko dute azken erreleboa.
Asteartean ea Araba mundu mailako hizkuntza baten biziberritzearen adibidetzat har daitekeen hausnartzen ibili ginen Oihaneder Euskararen Etxean, nik ez daukat erantzunik horretarako, baina jakin badakit, Lautadako Euskararen komunitatea, Mendialdeko 11 egun euskaraz, Aiaraldeko Euskalgintzaren Kontseilua eta probintzia osoan zehar abian diren beste hainbat ekimen eta proiektu horretarako lanean dabiltzala: Araban euskara bertan bizi direnen ohiko komunikazio, lan, jolas, eztabaida, sormen, ikas…hizkuntza izan dadin.
Eta horretarako dabil KORRIKAren lekukoa eskuz esku batetik bestera, aurten Klika! egin dezagun, abian diren ekimenei lagun diezaiegun, berriak sor ditzagun, euskaldun osoagoak bilakatzeko bidean, herri euskaldunagoa egin dezagun. Hala biz!
Gaurkoan Jon Ruiz de Infantek bete digu iritzi tartea, hona hemen testua:
TAKOIEKIN EUSKARAREN ETA CAMP AZPIKULTURAREN ALDE
Beste behin, KORRIKA etorriko da Euskal Herrira euskara, gure hizkuntza, aldarrikatzera. Gu, Lumagorriko kideok, oso KORRIKAzaleak garenez, kilometro bat erosi dugu Gasteizen euskara babesteko. Baina gure kilometroa oso berezia izango da, kilometro trabestia, takoidun zapatak jantzita egin beharrekoa. Zergatik takoiekin? Gal diezagukezue. Erantzuna erraza da, Mariken kulturari omenaldi xume bat eskeini nahi diogu keinu honen bitartez, Camp azpikulturari egindako ekarpena hain zuzen ere.
Camp azpikultura umorea da, ironia da, gehiegikeria. Camp hutsalkeria da, arrunkeria, artifizialtasuna, arrandia. Camp-a masa-kulturari burla egitea da. Horregatik, kultura tradizionalaren aurkako kontrakulturatzat hartzen dugu, kultura tradizionala heterozentratua, binarista, matxista eta patriarkala delako. Campetik guztiz kontrakoa!
Gogoratu nahi dugu, 1969an, Nueva Yorkeko Stonewall Innen gure aizpa trabestiak poliziaren eta sistemaren kontra oldartu zirela, adreiluen jaurtitzearekin hasi ziren garaiko istiluak. Hantxe hasi zen gaur ezagutzen dugun LGTB eskubideen aldeko iraultza, orduko trans eta trabestiei esker.
Gure garaian, Camp azpikulturak bizi-bizirik jarraitzen du. Agian, ezagunenak drag ikuskizunak dira. Hor, genero-rol patriarkalei, portaera normatiboari eta konbentzionalismoari barre egiten diote. Camp azpikultura betidanik oxigeno-baloia izan da maritxuentzat, bereziki homosexualitatea eta transexualitatea legalki eta sozialki jazartuta zeudenean. Vampirella, Barbarella, El mago de Oz, Jesucristo Superstar, Priscilla Reina del Desierto… horiexek dira pertsonaien eta antzezlanen azpikultura horrek sortu dituen abidibe batzuk. Hurbilago, Miguel de Molina eta kopla, edo 80ko hamarkadako Ocaña ditugun trabestismoaren figurak aldarrika ditzazkegu.
Garai bateko jazarpen-politikoaz hamarkada eskas batzuk pasatu dira, baina inoiz baino beharrezkoa da trabestismoa gaur egungo jendartean. Gauero, normatibitateari aurre egiten, drag mugimenduak ezinbesteko aktibismoa egiten jarraitzen du. Generoa apurtzen, binarismoa apurtzen, ikusleen aurrean, argi eta garbi esaten gizarte normatibo hori ez dela berea. Ez dutela erasoekin bat egiten. Ez dutela gaizkiderik. Jendarte libre bat aldarrikatzen dugu, normatibitatea apurtu duen jendarte libre nahi dugu, normatibitatearik gabe, identitate guztien iseriketa den jendarte baten alde lan egiten dugu..
Drag mugimenduak, heteropatriarkatuaren kontra borrokatzeaz gain, komunitatea sortzen du. Zoritxarrez, kapitalismo arrosak, patriarkatuari, gure azpikultura erosi eta saltzeko mehatxatzen digu. Horregatik, gure komunitatea defendatu egin behar dugu. Ezin diogu baimena eman kapitalismoari, euro gutxi batzuen truke. Ezin dugu ahaztu performance horiek arma bat direla aktibismoa egiteko, ez direla beste produktu-komertzial bat kontsumitzeko. Gure azpikulturaren atal bat da, bazterretatik sortuta, erasoetatik, askatasun ohiu bat bezala queer-en alde, alternatiboaren alde, desbideratutaren alde; zuzen zenaren kontra, bide normatiboaren kontra. Jakina!
Eta hau guztia, euskeraz egin nahi dugu, bazterrak euskaldunak nahi ditugulako, euskeraz aldarrikatu, euskeraz abestu, euskaraz jantzi eta euskeraz biluztu, euskeraz musukatu eta euskaraz jazarpenaren aurrean oldartu nahi gara, euskeraz txortan egin eta euskeraz lumak astidu nahi ditugu. Gure izaera eta nortasunaren merkatilizazioan gauden honetan, euskaraz babestu nahi ditugu gure desio eta nortasunak. Kapitalismo arrosaren aurrean altxatu egiten den oilategi euskalduna da gure apostua.
Horregatik, guztiok Korrika takoiekin kilometrora joan behar gara! Gure hizkuntza defendatzeko, gure euskal kultura aldarikatzeko eta gure Camp azpikultura ikusgai egiteko. Zuen zain egongo gara, hurrengo apirilaren 14an, Gasteizen. Takoiekin, noski!
Joandako ostiralean 21. Korrikarekin konexioa egin genuen jada, baina AEK-k bultzatutako ekimena gertutik jairratu behar da oraindik, 4 egun falta baitira Klika egiteko. Hainbat herritik pasatu da eta atzo ailegatu zen bai bere EKuatorera bai Arabara. Bastidan, gainera, Igone Martinez de Luna Arabako Foru Aldundiko kultura, kirol eta Euskara foru diputatuarekin izan dute elkarrizketa, Korrikaren eta Euskararen garrantziaz arituta.
Honetan sakontzeko, Arrosa Sareko Maialen Sobrino izan dugu telefonoaren bestaldean. Hemen entzungai:
2019an hiru preso hil dira jadanik Zaballako espetxean. Azkenekoa, 24 urteko gazte bat, apirilaren 1ean. Heriotza hauek eta Estatuaren erantzukizuna salatu ditu Salhaketa taldeak, eta elkarretaratze bat deitu dute Apirilak 10erako, asteazkena, Espainiako Gobernuaren Azpidelegaritzaren parean, Olagibel kalean, eguerdiko 12.00etan.
Salhaketako Maialen Martinez de Marigortarekin hitz egin dugu gaur Hizpidean. Heriotzaren ondoren familiak jasan behar izan dituenak kontatu dizkigu, eta heriotza hauek egiturazko arazo sakonagoen ondorio direla azpimarratu.
Atzo, apirilaren 8an, Euskal Eskola Publikoaren Aldeko Plataformak agerraldia egin zuen, Blanca Guerreroren, Arabako Hezkuntza Ordakariaren, dimisioa eskatuz.
Haien hitzetan: “Bere arduragabekeriagatik, matrikulazio-aldia den une erabakigarrian bere jokabide onartezinengatik, itunpeko sarearen eskakizunean aurrean erakutsi duen menpeko jarreragatik, eskola publikoarekiko konpromisorik ezagatik eta betetzen duen lanposturako gaitasun faltagatik, Blanca Guerreroren, Arabako ordezkariaren berehalako dimisioa eskatu egiten dugu“.
Azken urteetan eskola publikoan ematen ari den segregazio arazoaz mintzatzeko eta honen argudioak aurkezteko, plataformako kidea den Ruben Sanchez eduki dugu gurekin.
Aurten ere, ezin izan dut Arabako Bertsolari Txapelketaren finala bertatik bertara ikusi. Horregatik, iragan martxoaren 30ean, ETBko gaueko albistegietara itxaron behar izan nuen leihaketako irabazlea nor izan zen jakiteko. Telebistako berri-mailearen bidez, beraz, jakin izan nuen Iñaki Viñaspre izan zela zorioneko txapelduna. Esatatiak halaxe iragarri eta jarraian Abetxukokoaren azken agurraren irudiak jarri zituzten. Bertso egitura xelebre batean Viñasprek hurrenez hurren zerrendatu zuen nori ez zion txapela dedikatu behar, eta zergatik; eta azken punturako utzi zuen sorpresa: nor izango zen dedikatoriaren onuraduna. Baina orduan, nire harridurarako, telebista publikoko errealizadoreak, modu nabarmenean, moztu egin zuen bideoa; eta ezin izan nuen misterioa argitu. Ez zitzaidan gehiegi kostatu, baina. Sare sozialetara jo eta segundu batzuen buruan asetu nuen nire jakinmina. Bertsolariak preso dauden bi bertsozale gasteizterri eskaini zien saria: Iratxe eta Ekaitzi. Horixe izan zen ETBko arduradunek ezkutatu nahi izan zutena.
Bertsolaritza ondo dago, arin-arin dantza leihaketa, erriberako jota txapelketa, edota Falcesko entzierroa bezala ikuskizun folkloriko hutsa denean; baina bertsolariek mezu subersiboren bat darabiltenean guraizea sartzen diete hedabide publikoan.
Bertso txapelketatik egun batzuetara, eta antzokitik metro gutxitara, Mikel Saenz de Buruaga Hala Bedi irratiko kazetariak epaile aurrean deklaratu behar izan zuen Eusko Jaurlaritzak ezarritako salaketa batengatik. Honi artazia bakarrik ez, mozal legearen pisu osoa jaurti nahi izan diote zama gainera. Erreportaria Errekaleor auzoan zebilen Ertzaintza sartu eta auzuneko argindarra mozteko ahaleginetan ari zela, oldarraldiaren berri zuzenean ematen. Kazetari bakarra zen une eta leku hartan eta arma arriskutsua zuen esku artean: sakelako telefonoa. Polizia autonomikoak ekidin nahi izan zion gertakizunen testigantza jasotzea, harek eman zezakeen mezua ere subersiboa zelakoan.
Bertsolariari azken puntua moztu nahi izan ziotenak komunikabide libre bati informatzea galarazi nahi izan dioten bertsuak dira, telebista zein indar errepresibo publikoen gainean ardura politikoa daukatenak, eta ezeroso suertatzen zaien edozein mezu guraizekadaz desagertarazi nahi dutenak. Baina alferrik ari dira. Beti izango da zirrikitu bat azken mezu horren berri izateko. Ez bertso bati ez uhin hertzianoei, ezin zaielako hesirik jarri.
Aurreko larunbatean, apirilaren 6an, “Judimendik joko aretoari ez!” dinamika aurkeztu zuten Judimendiko auzokidek. Gazte Asanbladatik urteak badaramatzate ere “Salón de Juegos Premiun” joko aretoaren kontrako borrokan, hontakoan, adin eta pentsaera desberdinetako auzokideak ere batu dira borrokara, Sefarad plazan egindako prentsa-aurrekoan azaldu duten gisara.
Txapak eta banderolak dira kanpaina aurrera eramateko sortutako baliabideak eta horrez gain, hilabeteko azken ostegunean joko aretoan egingo duten elkarteratzerako deialdia egin du.
Maite Asensio %99arentzako feminismoaz idazten aritu da Berrian. Nancy Fraser pentsalari feminista ere elkarrizketatu du. Klase ikuspegia eta feminismoa uztartzeko moduez, lan erreproduktiboen aitortzaz eta beste hainbat kontuz hitz egin dugu Maite Asensiorekin.
Este sitio web utiliza cookies para que usted tenga la mejor experiencia de usuario. Si continúa navegando está dando su consentimiento para la aceptación de las mencionadas cookies y la aceptación de nuestra política de cookies, pinche el enlace para mayor información.
