• NOR GARA
  • DENDA
  • TABERNA
  • KONTAKTUA
  • SARRERA
  • Egin Zaitez
    Bazkide!
  • 100 urte bakarrik ezin da!
  • eu
  • en
  • es
Hala Bedi
  • Gehiago…

    Generic selectors
    Exact matches only
    Search in title
    Search in content
    Post Type Selectors
    Filter by Categories
    adrian zelaia
    Agroecología
    Albisteak
    Araba Hizpidea
    argia aurrerapena
    arrosasarea
    ataria irratia
    Azken Hatsa taldea
    Berriak
    Besteak
    Ciencia
    Cultura
    ekonomia
    Etxebizitza problematika
    Feminismos
    Internacional
    irratien tartea
    Literatura
    Prestaciones sociales
    Suelta la olla
    tolosaldeko ataria
    Zebrabidea
    zigor olabarria
    Zuzenbidea
  • BERRIAK
  • IRITZIAK
  • HALA BIDEO
  • AGENDA
  • PROGRAMAZIOA
    • 2022 – 2023 PARRILA
    • Kultura
      • Alai bedi
      • Asuntos Interiores
      • Bertxoko
      • Besos Txao
      • Erraietatik
      • Euskalduntxarrak
      • Kakatzarra
      • Kasakatxan
      • Kodoro Games
      • Laboratorio Plat de cine
      • Píxel
      • Poeta madarikatuak
      • Tropa de Breoghan
      • Κάτω τα χέρια
    • Magazinak
      • Hizpidea
      • Kantoia
      • Suelta la olla
      • Zebrabidea
    • Musika
      • 12 pulgada
      • Anakrusa
      • Arima Beltza
      • Autotune o Barbarie
      • Basati Irratsaioa
      • Bizikleta Estatikoa
      • Blue cafe
      • Desde el Abismo
      • Eh txo!
      • El Sonotone
      • Erro ta berri
      • Etxean Jaus
      • Habelas Hainas
      • Hemeretzi Hertz
      • Hiru kortxea
      • Insomniorako abestiak
      • Klask!
      • Kontrapas
      • La Bisagra
      • La Bola Loca
      • La Calle Del Ritmo
      • La conquista del Punk
      • La Maketa
      • La Malet (A) fonica
      • La tanguería
      • No funk
      • No hay pasado
      • Nosoloradio
      • Teoria de Cuerdas
      • Traumreise
      • Xperimental Sound System
      • Zuria Beltzez
    • Sozialak
      • 2Matx
      • A desalambrar
      • A todo gas
      • BabaZorra
      • Berbetan
      • El puente de Mostar
      • Eskilarapeko
      • Excavar en tiempos revueltos
      • Filosofía para Mentes Inquietas
      • Gazte Bulkadak
      • Hiketan
      • Hola Latinoamérica
      • Joan Zikutara
      • Kafe Expreso
      • Kurdistan Uhinetan
      • La pila
      • La Telaraña
      • Mas Asfalto
      • Mundu Berria(e)ko Un Mundo Nuevo
      • O no será-Edo ez da izango
      • Ondamendi
      • Piuke Ausart
      • Uhintifada
      • What the basque
  • Gehiago…

    Generic selectors
    Exact matches only
    Search in title
    Search in content
    Post Type Selectors
    Filter by Categories
    adrian zelaia
    Agroecología
    Albisteak
    Araba Hizpidea
    argia aurrerapena
    arrosasarea
    ataria irratia
    Azken Hatsa taldea
    Berriak
    Besteak
    Ciencia
    Cultura
    ekonomia
    Etxebizitza problematika
    Feminismos
    Internacional
    irratien tartea
    Literatura
    Prestaciones sociales
    Suelta la olla
    tolosaldeko ataria
    Zebrabidea
    zigor olabarria
    Zuzenbidea
  • BERRIAK
  • IRITZIAK
  • HALA BIDEO
  • AGENDA
  • PROGRAMAZIOA
    • 2022 – 2023 PARRILA
    • Kultura
      • Alai bedi
      • Asuntos Interiores
      • Bertxoko
      • Besos Txao
      • Erraietatik
      • Euskalduntxarrak
      • Kakatzarra
      • Kasakatxan
      • Kodoro Games
      • Laboratorio Plat de cine
      • Píxel
      • Poeta madarikatuak
      • Tropa de Breoghan
      • Κάτω τα χέρια
    • Magazinak
      • Hizpidea
      • Kantoia
      • Suelta la olla
      • Zebrabidea
    • Musika
      • 12 pulgada
      • Anakrusa
      • Arima Beltza
      • Autotune o Barbarie
      • Basati Irratsaioa
      • Bizikleta Estatikoa
      • Blue cafe
      • Desde el Abismo
      • Eh txo!
      • El Sonotone
      • Erro ta berri
      • Etxean Jaus
      • Habelas Hainas
      • Hemeretzi Hertz
      • Hiru kortxea
      • Insomniorako abestiak
      • Klask!
      • Kontrapas
      • La Bisagra
      • La Bola Loca
      • La Calle Del Ritmo
      • La conquista del Punk
      • La Maketa
      • La Malet (A) fonica
      • La tanguería
      • No funk
      • No hay pasado
      • Nosoloradio
      • Teoria de Cuerdas
      • Traumreise
      • Xperimental Sound System
      • Zuria Beltzez
    • Sozialak
      • 2Matx
      • A desalambrar
      • A todo gas
      • BabaZorra
      • Berbetan
      • El puente de Mostar
      • Eskilarapeko
      • Excavar en tiempos revueltos
      • Filosofía para Mentes Inquietas
      • Gazte Bulkadak
      • Hiketan
      • Hola Latinoamérica
      • Joan Zikutara
      • Kafe Expreso
      • Kurdistan Uhinetan
      • La pila
      • La Telaraña
      • Mas Asfalto
      • Mundu Berria(e)ko Un Mundo Nuevo
      • O no será-Edo ez da izango
      • Ondamendi
      • Piuke Ausart
      • Uhintifada
      • What the basque
  • NOR GARA
  • DENDA
  • TABERNA
  • KONTAKTUA
  • SARRERA
  • Egin Zaitez
    Bazkide!
  • 100 urte bakarrik ezin da!100 urte bakarrik ezin da!
Hala Bedi > Albisteak > Itxarkundia batailoiko gudarien gorpuzkiak identifikatzen saiatuko dira

Itxarkundia batailoiko gudarien gorpuzkiak identifikatzen saiatuko dira

 15 abendua, 2017  Erredakzioa InAlbisteak  0

Ahaztuen Oroimena 1936 elkarteak Itxarkundia batailoiak Legution pairatutako erasoari buruzko txostena egin du. Horren berri emango du abenduaren 29an eskainiko duen hitzaldian.

Alea.eus bidez/Mirian Biteri

1936ko azaroaren 30a zen Itxarkundia batailoiak ofentsiba hasi zuenean; Ollerietatik, Elosun zehar, Betxinako basora arte sartzea lortu zuen, eta hurrengo goizean, inguru horretatik Legutioko Zabalaineraino iritsi ziren. Baina, bertan pairatutako erasoari eutsi ezinik, lortutako posizioan atzera egin beharrean aurkitu ziren gudariak, tokian hildako asko utzita.

Ezinezkoa zen han bizitakoa ahaztea, eta, frankismoaren azkenetan, urtero hasi ziren elkartzen Itxarkundia batailoikoak; Felipe Lizaso komandantea zen batzarren antolatzailea. Franco bizirik zegoenean gudarien kopurua handiegia ez bazen ere, 1977ko urriaren 2an egindako bilkurak erantzun ona jaso zuen. Nikasio Garaigordobil legutioarra Araba batailoiko konpainia bateko kapitaina izan zen gerra garaian. Jatetxe bat zuen Kurutzalde auzoan eta bazuen Itxarkundiakoek Legutioko erasoan jasandakoaren berri, eta bertan hilda geratutakoak inguruko toki desberdinetan lurperatuak izan zirela ere bazekien.

Garaigordobilek adiskidetasun harremana zuen Felipe Lizasorekin eta berak gidatuta 1977ko bilkurako ekitaldia antolatu zuten, eta gudariak lurperatutako ustezko kokapenak ere aztertu zituzten. Ahalegin berezia egin zuten bilkuran gudari ohien partaidetza lortzen, eta horretarako, besteak beste, batzarraren deialdia eta egitaraua iragarri zuten Deia egunkarian.

500 gudari ohi inguru

Emaitza ezin hobea jaso zuen esfortzuak; Deia egunkariak, urriaren 4an egunak emandakoaren inguruan argitaratutako kronikaren arabera, 500 lagunetik gora elkartu ziren horretan. Legutioko elizan meza entzun ostean, kalejiran jaitsi ziren Kurutzalderaino. Bertan, batailoiko hildako gudarien omenezko hilarri bat jarri zuten; hain justu ere, hildako 64 gudariak banan-banan izendatu zituen Lizasok. Garai hartan parlamentario ziren Jose Angel Cuerda, Gerardo Bujanda eta Juan Ajuriagerra eta Ignacio Oregi senataria izan ziren, besteak beste, ekitaldian.

Handik gutxira, gorpuzkiak hobitik ateratzeko lanei ekin zioten ingurune horretan. Bi ustezko lurperatze-gune ezagutzen zituzten aurretik, elkarrekiko gertu: bata, Egiñu etxe ondoan; bestea, hilarria jarritako tokian. Indusketak egin eta hainbat gudariren gorpuzkiak berreskuratu zituzten. Herriko hilerri zaharrean ehortzi zituzten hasieran, eta 1986an, Kantasarretako hilerria eraikitzen amaitu zutenean, hara igo zituzten gorpuzkiak; inaugurazioaren testuinguruan beste omenaldi bat egin zuten Itxarkundiakoek. Hezurrak gordetzeko horma-hobietan jarraitzen dute gorpuzkiek, 50. zenbakidunean. Goian Bego. 1936ko gudan Legution hildako gudariaktestua irakur daiteke horma-hobi horretan Legutioko Udalak jarritako plakan.

Orain arte aipatutako guztia jasotzen duen txostena prestatu du Ahaztuen Oroimena 1936 elkarteak. Bertako kide Patxi Ibarzabalek azaldu du 1977an lortutako gudarien balizko gorpuzkien azterketarako informazioa bilatzea duela helburu txostenak: “Gorpuzkiak aztertzea, eta, horretarako aukera izanez gero, DNA laginak jasotzea da asmoa; eta gorpuzkien azterketa zientifikoa gauzatzea hobiratutakoen inguruko informazioa lortzeko”, nabarmendu du.

Zalantzak argitzeko

Gogorarazi du ez dagoela gorpuzki horien gaineko informazio zehatzik eta horrek, oraingoz, ” hainbat zalantza” uzten dituela agerian. Zehazki, honako hauek aipatu ditu: “Batetik, gorpuzkiak Itxarkundia batailoiko gudariarenak izatearen erabateko ziurtasunik ez dago; eta bestetik, hobitik ateratako hezurren egoera zein den argitu ahal izateko informaziorik ere ez dugu”.

Hilerrian hobiratutako kutxek gordetzen duten informazioak, ehorzketa horien nondik norakoak hobeto ezagutzeko lagungarri izateaz gain, hildako gudariak identifikatzeko aukera sor dezakeela azpimarratu du Ibarzabalek: “Horrekin, memoria historikoaren ariketa honen bidez, desagertuen zein haien senideen, egia, aitortza eta erreparazio eskubideak bermatzeko pausuak eman daitezke”.  

Aurtengo maiatzean osatu zuten Alberto Unamunok, Aitor Bereziartuak eta Patxi Ibarzabalek esandako txostena. Gertatutakoaren errepasoa egitearekin batera, hainbat testigantza ere jasotzen ditu; hain justu, Legutioko Imanol Garaigordobil, Maria Jesus Lopez de Bergara eta Jose Agirre herritarrenak. Eskumena duten hiru erakundetan aurkeztu dute lana: Legutioko Udalean, Gogora institutuan eta Aranzadi elkartean. Gorpuzkiak kutxetatik ateratzeko baimenaren zain daude orain elkartekoak.

Erantzuna heltzen den bitartean, txostenaren berri ematea eta etorkizunera begira aurreikusita dauden urrats berriak azaltzea helburu duen hitzaldia eskainiko du elkarteak abenduaren 29an, 19:00etan, Legutioko kultura etxean. Hilaren hasieran antolatutako Oroimen historikoaren astearen barruan egitekoa zen berbaldi hori; baina, elurteak plana zapuztu zuen, eta ezin izan zuten berbaldirik eskaini.

Hala Bedi babestu nahi duzu?

Hala Bedin proiektu komunikatibo libre, komunitario eta eraldatzailea eraikitzen ari gara. Egunero, ehundaka gara proiektuan parte hartzen dugun pertsonak, eragiten digun errealitatea behatuz eta hura eraldatzen saiatuz, herri mugimenduekin batera.

Gure edukiak libreak dira, inork ez digulako agintzen zer argitaratu dezakegun eta zer ez. Eta eduki hauek dohainik eta modu libre batean zabaltzen ditugu, hedapena, elkarbanatzea eta eraldaketa helburu.

Halabelarririk gabe, Hala Bedi ekonomikoki sostengatzen duten bazkiderik gabe, hau ez litzateke posible izango. Egin zaitez halabelarri eta babestu Hala Bedi!

EGIN ZAITEZ HALABELARRI
Edit

Utzi erantzuna

Zure e-posta helbidea ez da argitaratuko. Beharrezko eremuak * markatuta daude

← Dalil Lahcen: “El Sahara Occidental es un territorio pendiente de descolonización, por lo que todo saqueo de sus riquezas es ilegal”
Suspendido el acto en recuerdo a Javier Pérez de Nanclares →

Azken Podcast-ak

  • La Maketa: PRG11/T9 Entrevista a YOUNG KIDS
    01:00:11
    2  0 0
  • La Maketa: PRG10/T9 Entrevista a PITERA BARDENERA
    01:00:48
    7  1 1
  • La Bola Loca: 4X07 Remak eta Sortwo
    01:18:16
    1  0 0
  • Autotune o Barbarie: 4X04 Hablando de gente muy pesada
    01:12:03
    2  0 0
  • Filosofía para Mentes Inquietas: FILOSOFÍA POLÍTICA DE LA IA - 5º Programa
    00:58:48
    2  0 0
  • Kodoro Games: Kodoro Games - 2×14 - Videojuegos como Medio/Arte y Steamworld Build
    01:13:53
    0  0 0
  • herriaren hitza: Con la infancia no se trafica
    01:07:40
    9  2 2
  • Mundu Berria(e)ko Un Mundo Nuevo: Plumas
    00:59:54
    5  1 0
  • Hiru kortxea: FÚFÚ
    02:02:34
    0  0 0
  • Anatema: #1 atala (2. denboraldia): A P O S T A S I A
    00:59:55
    4  1 1

Irakurrienak

«Hala Bedi 40 urte, gure patatatik zuenera» dokumentala estreinatu du Hala Bedik

«Hala Bedi 40 urte, gure patatatik zuenera» dokumentala estreinatu du Hala Bedik

Eva Forest Liburutopia abre sus puertas

Eva Forest Liburutopia abre sus puertas

[GALERÍA DE IMÁGENES] Manifestación masiva en Gasteiz por un sistema público de cuidados, precedido por sendas movilizaciones durante toda la jornada de huelga en Araba

[GALERÍA DE IMÁGENES] Manifestación masiva en Gasteiz por un sistema público de cuidados, precedido por sendas movilizaciones durante toda la jornada de huelga en Araba

Lan eta bizi baldintza berdintasuna aldarrikatu dute Gasteizen, Itaiak deituta

Lan eta bizi baldintza berdintasuna aldarrikatu dute Gasteizen, Itaiak deituta

Zaballako azken heriotza salatzeko mobilizatzeko deia egin du Salhaketak

Zaballako azken heriotza salatzeko mobilizatzeko deia egin du Salhaketak

HALA BEDI IRRATIA

Bueno Monreal, 16 – Behea
01001 – Gasteiz – Araba

Telefonoa: 945 12 88 55 / 945 12 14 88

Erantzungailua: 945 12 09 89

LAGUNTZAILEAK

Creative Commons-en baimena   2018 Gure eduki guztiak Creative Commons Aitortu 4.0 Nazioartekoa Baimen baten mende daude.
 
 
Web gune honek cookieak erabiltzen ditu zure nabigatzailea hobetzeko. Konforme zagozela asumitzen dugu, bestela desaktibatu ditzakezu. OnartuUkatu Irakurri gehiago
Pribatasun eta Cookie Politika

Privacy Overview

This website uses cookies to improve your experience while you navigate through the website. Out of these, the cookies that are categorized as necessary are stored on your browser as they are essential for the working of basic functionalities of the website. We also use third-party cookies that help us analyze and understand how you use this website. These cookies will be stored in your browser only with your consent. You also have the option to opt-out of these cookies. But opting out of some of these cookies may affect your browsing experience.
Necessary
Siempre activado
Necessary cookies are absolutely essential for the website to function properly. This category only includes cookies that ensures basic functionalities and security features of the website. These cookies do not store any personal information.
Non-necessary
Any cookies that may not be particularly necessary for the website to function and is used specifically to collect user personal data via analytics, ads, other embedded contents are termed as non-necessary cookies. It is mandatory to procure user consent prior to running these cookies on your website.
GUARDAR Y ACEPTAR