Hasteko datorren abenduaren 11n Gasteizko Gaztetxean ospatuko den Askapenak antolatutako jaialdi internazionalistaz arituko gara. Hortaz gain erakunde internazionalistak egin berri eta egiteko asmoarekin dagoenaz arituko zaizkigu Itsaso eta Saul Askapenako kideak.

Abestiaren erradiografian Habeas Corpus talde madrildarraren ‘La riqueza es un crimen’ kantua aurkeztuko digu Iñakik, munduko zati batek bestearen kontra eragindako zapalkuntza ozen salatzen duena.

Ondoren beste fitxaje berri bat aurkeztuko dizuegu atseginez. Jon Mikel Fernandezek bere lehendabiziko kolaborazioan aurrerantzean landuko dituen gaiak aurkeztuko dizkigu, internazionalismoari itsasoaren eta arrantzaren ikuspegitik heldu nahi diola aitortuz. Kapitalismoaren lehen gudu zelai izan omen zen ur masa erraldoi, ezezagun bezain misteriotsu ta askotan ilun honek bere baitan gordetzen dituen kontraesanekin bustitzera datorrela agindu ere.

Ostean, Hitzak tartetxoan, Shadia Abu Ghazaleh, FPLP-ko militante eta erresistentzia palestinarraren buruetako bat ekarri nahi dugu gogora. Atzo bete zituen 53 urte Shadiaren heriotzak, lehergailuak manipulatzen harrapatu zuenak. Borrokan jarraitzeagatik laga omen zituen atzerrian ikasketak, bere hitzetan, bere herrian titulua zintzilikatzeko paretarik euki ezean ez baitzuen zentzurik.

Hasteko Kelli Mafort Brasilgo MST-ko kidea elkarrizketatuko dugu. Ebanjelismoak eta pentekostalismoak Amerika Latinan duen eraginaz, fenomeno sozial gisa ulertuta MST-k berau ikertzeko garatu duen ikuspuntuaz mintzatuko gara.

Gaurko abestiaren erradiografian Inadaptats musika talde komunista eta indepentistaren kantu bat dakarkigu Iñakik. Bertan OTAN, euskaraz NATO, imperialismo yankiaren tresna bat dela, eta Euskal Herrian bezala, herri langile katalanak ere NATOri ezetz esan ziola gogoraraziko digu.

Ondoren eta aurreko abestiaren gaia askatu gabe ‘Okupatutako herria’ izeneko kolaborazioa eskeiniko digu Xabik borrokarako deia egiteko asmoz. Egunotan gure herrian NATOk gauzatzen ari dituen maniobra militarrak aitzaki argi azalduko dizkugu zeintzuk diren interes burges zein inperialistak defendatzen dituen beso armatuak. Bere hitzetan, “ezkutukoa denak ez duelako esan nahi existitzen ez denik”.

Kuba gabe ezer ez litzakelako berdina izango, irla txiki erraldoi honen aurkako eneagarren eraso inperialistari gure erantzun xumea egiteko asmoz, amaierako hitzak tartetxoan 70.hamarkadan, La Habanan bertan, Roque Daltonek idatzitako poemarekin utziko zaituztegu.

Gaurkoan ezinbestean Wallmapun jarri nahi dugu gure arreta, bertan errepresio latza jasaten ari baitira egunotan maputxeak polizia zein militarren eskutik. Txileko presidenteak dekretatutako Salbuespen Egoeraz, azken erasoetaz eta maputxeen borroka eta erresistentziaz hitz egiteko Gabi Basañes Wall Mapu-EH elkarteko kidea izango dugu gurekin.

Ondoren wallmapun geratuko gara gaurko abestiaren erradiografian Luanko musikari maputxearen ‘Sabor de mi Tierra’ izeneko rap-kunbia eskeiniko baitigu Renék. Hamaika aldiz irabaziko dugu! Edo mapunzungun hizkuntzan, Marichiweu!

Ondoren, aurtengo hirugarren kolaboratzaile berria aurkeztuko dizuegu. Itsaso Lekuonak bere asmoak argi utziko dizkigu hasieratik eta aurrerantzean internazionalismoa gorpuzten duten emakume erreferenteen izen eta izanak ekarriko dizkigula agindu ere. Herrion arteko elkartasuna osatzen duten ahizpen zerrenda goraipatuz.

Bukatzeko, hitzak tartetxoan pasa den azararoaren 7ko Urriko Iraultzaren urtemuga aitzaki Clara Zetkinen berbak eskeintzera gatoz. Munduko lehen estatu proletargoaren jaiotza eta antolakuntzatik bost urte pasa zirela bere ondorio eta oinarrizko ekarpenak mahaigaineratu baitzituen Clarak 1922an.

Hasteko Palestinarekiko elkartasunari nondik nora heldu behar diogun argitzera goaz, datorren ostiralean Maccabi Tel Aviv saskibaloi talde israeldar sionista izango baita Gasteizen bertan enegarrenez. Elkartasuna ekintza zein estrategia politikoan nola bihurtzen den hausnartzeko BDZ plataforma eta Askapenako kide den Ester Muñozekin solastuko gara.

Ondoren eta aurreko gaiari eutsiz, gaurko abestiaren erradiografian iparraldeko Xiberoots taldearen ‘Palestina’ izeneko kanta dakarkigu Iñakik. Zuberoatik elkartasun sustraiak opari.

Ondoren, eta bigarren astez jarraian, beste kolaboratzaile berri bat aurkeztuko dizuegu. Kapuscinkiren ‘Kristo fusilarekin’ liburuaz arituko zaigu Iñigo Bilbao. Internazionaliston liburutegietan ezinbestekotzat jotzen ditu kazetari poloniarraren idatziak mundu osoko liberazio borroka eta prozesuetan sakontzen duten heinean.

Bukatzeko, hitzak tartetxoan 1965ean Parisen bahituta, torturatua, erahila eta desagerrarazia izan zen Ben Barka sozialista marrokiarraren berbak izango ditugu entzungai, Tricontinentalarekin bat egiteko deia egiten zituenekoak hain zuzen.

Hasteko Italiara joko dugu bertako ‘Cambiare Rotta’ gazte antolakunde komunistako kide den Francesscarekin mintzatzeko asmoz. Italian bizi duten egoeraz, kaleko zein korbatadun faxismoaz, Italiako historia antifaxistaz partisanoetatik gaur egun arte edota etsaia behingoz eta betirako suntsitzeko borrokamolde eta elkarlanaz arituko gara.

Faxismoari aurre egiteaz ari garela, gaurko abestiaren erradiografian Ana Tijoux eta Shadia Mansourren ‘Somos Sur’ kanta entzuteko aukera izango dugu. Musika orokorrean eta hip-hopa zer esanik ez, beti izan direlako erresistentzia eta borroka ideologikorako katalizatzaile paregabeak.

Ondoren kolaboratzaile berria aurkeztuko dizuegu atseginez. Gaur egun bizi dugun krisi klimatikoaren jatorri eta ondorioak jorratzen dituen hausnarketa dakarkigu Anek. Araba Bizirik plataformaren lana ta manifestua hizpide duelarik barrenak hustu eta kontzientziak puzteko asmoz eskeiniko digu bere estreinako kolaborazioa: Lurra herriari deika!

Bukatzeko, hitzak tartetxoan gaur 1969an ‘The Black Panter’ egunkarian argitaratutako editorial bat eskeiniko dizuegu. ‘Autodefentsarako Pantera Beltza Alderdia’ 1966an AEBetan sotutako erakunde politikoak formakuntzan eta autodefentsan sustraitzeaz gain, arrazakeria, kapitalismoa eta inperialismoaren kontrako borrokan oinarritu zituen bere ekintza eta pentsamendua.

Pasa den astean ospatu zen Hernanin Demokrazia Komularen Lehengo Nazioarteko Kongresua. Proiektu horrren jaiotzaz, jardunaz eta etorkizunaz mintzatzeko Parte Hartuz ikerketa tadeko eta Oinharri Eskolako kidea den Saul Kurto izango dugu gaur elkarrizketa lagun.
Abestiaren erradiografian, Herrialde katalanetatik gaur KOP taldearen ‘Vides rebels’ abestia entzungo dugu. Iñakiren hitzetan, taldearen kanta guztietan bezala, hau ere amorruz beterikoa, indartsu bezain sendoa, letra errebeldez osatutakoa.

Historia garaileek idazten dutela argi dagoela esan genezake. Ba gaurko kolaborazioan, hori bakarrik ez, sententziak ere garaileen esku daudela azaltzera datorkigu Iñaki. Nurembergo epaiketaren 75. urteurrenaz baliatu eta urriaren 1eko gertakari ezberdinak josiz bordatuko digu bere tesia.

Bukatzeko, hitzak tartetxoan gaur Thomas Sankararen berbak izango ditugu. 34 urte bete berri dira Burkina Fasson, bertako burgesiari zein imperialismo kanpotarrari hortzak erakutsi zizkiotenak erahilak izan zirela, noski, herri oso baten askatasun eta justizia nahiak ito nahian.

Hasteko Oinharri eskolak urriaren 17-22 bitarte antolaturiko Hitzaldi Biraren inguruan arituko gara. ‘Formazio Politikoa eta Herri Hezitzaileak mundutik Euskal Herrira’ izenburupean zortzi parada prestatu dituzte eta horren nondik norako eta edukien xehetasun guztiak Leire Azkargortak eskeiniko dizkigu gaurko elkarrizketan.

1492an Kristobal Kolonek Amerika “aurkitu” zuela dio wikipediak. Espainiar Estatuak legez izendatu zuen eguna “Fiesta Nacional” legez 1987an, aurretiko izena, 1913an batailatua izan zena, “Fiesta de la Raza Española” hura disimulatu nahian. Datak nahaste aldera, Pilarreko Ama Birginari Hispanitatearen Ama ren titulua ezarri zion Juan Palblo II.ak hain zuzen. Imperioaren eta elizaren arteko ezkontzak nahitaez sortuko zuen dogma sendoa egun bakar batean sustraituz.

Zapaldutako herri langileok ezinbestean halako sinboloak estutu eta erabiltzera derrigortzen gaituzte pentsamendu hegemonikoari eta indarrez ezarritako ideologia kapitalistari aurre egiteko. Erresistentzia eta borroka hori aurrera eramateko internazionaliztok ekintzaz, hitzaz eta jakintzaz baliatuko gara. Horretarako gure gaurko irrasaioko hurrengo atalek U-12a dute ardatz.

Abestiaren erradiografian, esaterako, Amparo Ochoak abesturiko Gabino Palomaresen ‘La Maldición de Malinche’, erresistentziaren aldeko ohiua, ekarriko digu gogora Renek.

Kolaborazioan Kubara joko dugu Iñaki Etaioren eskutik. ‘Amerikako Lehengo Errebeldea’ bezela izandatu dutena, Hatuey buruzagi tainoaren inguruan arituko baizaigu, karibeko irla honetan askatasun grinak mendeak baituela argi utziz.

Bukatzeko, hitzak tartetxoan Fidel Castro eta Hugo Chávezen mintzaldiekin utziko zaituztegu.

Ikasturteko lehenengo irratsaio honek Afganistan izango du abiapuntu. Horretarako, azken hilabeteetan bertan izandako gertakariak hausnartu eta hobeto ulertzeko Askapenako kidea den Ainhoa Alberdi elkarrizketatuko dugu.

Jarraian, abestiaren erradiografian Carlos Pueblaren “Un nombre” kanta aurkeztuko digu Iñakik. Jakin baitakigu 1967Ko urriaren 9an CIAren esanetara tiros hil nahi izan zutena, hilezkor bihurtu zutela ezinbestean. Batzutan izen bat nahikoa delako internazionalismoa aipatzeko, pentsamendu bat goraipatzeko edota borroka bat aldarrikatzeko. Ernesto Guevara, izen bat.

Izen propioetaz ari garela, gaurko kolaborazioa Armada Gorriko kide izan zen Lyudmila Pavlichenkoren bizi ta ekintzak dakarzkigu gogora Tamarak. Hutsik egiten ez zuen frankotiratzaileak historia egingo zuen galderari punteria zorrotzez erantzun baitzion ere: “Zenbat gizon akatu dituzu?” zen galdera, “Gizonik ez, baina naziak 309”. Erantzun bakar batean zenbat lezio.

Bukatzeko, hitzak tartetxoan ezin beste izen haundi baten apologia egiteari utzi. Irailak 17an zendu zen Alfonso Sastre, dramaturgo, iraultzailea, internazionalistaren obraren lagin txiki bezain ezinbestekoa eskeiniko digu Esterrek. Egin al duzue inoiz hitz zuen itzalarekin? Ba adi kamarada.

Ikasturte bitxia izan dugu hau, ta horrexegatik, irratsaio berezia ekeini nahi dizuegu, gaur udaosterarte despedituko baikara. Urritik hona 32 irratsaio izan dira, 2.800 emisio minutu, 50 elkarrizketa inguru, hamarnaka kolaborazio eta nahi bezain berriak izan ez diren ehunka notizi. Garaipen, erresintzetzi eta irakaspenen bila jo dugu hamaika herrialdetara. Euskal Herriko zein nazioarteko eragilee anitzekin jarri gara harrematen. Gehienak kamarak ia guztiak bidaide eta makina bat lagun direnekin solastu gara. Jakin, astero bataz besteko, hamaika lagunek (hamar gehi bat kasu honetan) hartu dugula parte.

Munduari eman diogu buelta berau irauli nahian. Olerki, liburu, abesti edota manifestuak aipatu ditugu besteak beste. Gai aunitz jorratu ditugula esan dezakegu harro ta jarraian horren lagin txiki bat eskeini nahi dizuegu. Zazpi izan dira aukeratutako blokeak, non, korte esanguratsuak entzun ostean gaur estudioan bildu garenen artean komentatzea den asmoa. Enborra klase borroka eta internazionalismoa izanik, ondoren Memoria historikoa, Europar Batasuna, Ekialde hurbila, Inperialismoa , Errepresioa, Feminismoa eta Osasuna izango dira gurean adar.

Hasteko, Munduko Presoak SOS atalean gaur Sahararen inguruan arituko da gure lagun Walter.

Jarraian, Ekialde hurbilera joango gara Ainhoa Alberdiren eskutik aurreko astean Araba Hizpiden egidako elkarrizketa berreskuratuz.

Abestiaren erradiografian Tendencias taldearen Hasta Siempre kantua ekarriko digu Iñakik.

Ondoren Kristo fusilarekin liburuaren aurkezpena ekarriko digu Ruben Santxezek asteko kolaborazioan.

Eta azkenik, bukatzeko, gaurko Hitzak tartetxoan Ernesto Guevara CHE iraultzailearen urtebetetze eguna aitzakitzat hartuta, bere hitz internazionalista batzuk ekarriko dizkigu Esterrek. Ez dakigu, kristo fusilarekin ikusiko genukeen inoiz, baino ziur CHEk kristo guztia fusilarekin jarriko zuela munduko txoko guztietan.

Has dezagun saioa, urte honetako azken gazetarekin Bearen ahots eta Jesusen hitzekin.

Hasteko, Munduko Presoak SOS atalean gaur ‘Zergatik daude hain preso politiko gutxi Brasilen?’ galderari erantzuna ematen saiatuko da Walter jauna.

Jarraian, Ekainarek 11, 12 eta 13 Hernanin Askapenak antolatutako jardunaldien hitzaldien aurkezpenarekin jarraituko dugu. ‘Bizi elkartasun internazionalista’ lelopean bildutako formakuntza saioen artean ‘Panafrikanismotik langileon Europara’ izenburua daraman hitzaldiaren arduraduna, Leire Azkargorta izango baitugu solaskide.

Abestiaren erradiografian Afrikara joko dugu, Boli Kostako Alpha Blondyren ‘Sankara’ izeneko reggaeaz gozatzeko asmoz. Thomas Sankara, Burkina Fasoko lehendakaria, panafrikanismoaren pentsalaria eta iraultzaile komunista izan zena gogora ekartzeko aitzaki musikatuaz baliatuz.

Pasa den maiatzaren 18an Kolonbiara jo nahi izan genuen, baina arazo teknikoak tarteko ezin izan genuen bertako kideak eskeini zuen elkarrizketa behar bezala emititu. Gaur bai ordea, egunotan herri kolonbiarra jasaten ari den errepresio latzaren testigantza eta analisi politikoa eskeintzeko, ‘Colombia Juventud Rebelde’-ko kidea den Andres Felipek kolaborazioa eskeiniko digu.

Bukatzeko, gaurko Hitzak tartetxoan Roque Dalton, El Salvadorko poeta era iraultzailearen poemak hausnarketa eta ekintzarako parada oparituko digu. Kapitalismoak mina eragiten digulako, paradisua eraikitzear dugulako, aspirina gorri-gorri baten beharrean gaudelako.

Ekainarek 11, 12 eta 13 Hernanin Askapenak antolatutako jardunaldien hitzaldietako baten aurrerapen txikia egitea dugu gaur asmoa. ‘Bizi elkartasun internazionalista’ lelopean jasotako formakuntza saio ezberdinak aurkezteko aukera izango baitugu gurean datorren egunotan, gaur, Euskal Internazionalismoaren jatorri eta garapenaz mintzatuko zaizkigu Askapenako kide diren Luzia eta Iñaki.

“Euska internazionalismoa: bidea luze, pausoa labur” aurkeztu berri dizuegun hitzaldian, nahitanahiez Askapenaren kontrako errepresio eta jazarpenak aipatuko direlarik, gaurko abestiaren erradiografian, momentu latz haietan jaso zen elkartasunaren eredu gisa, Siroka, Bad Sound System eta Skama la Rede taldeek sorturiko ‘Su txikien itsasoa’ kantua izango dugu entzungai.

Kolaborazioan, Saïd Bouamama jatorri argeliarreko frantziarraren La Tricontinental. Los pueblos del Tercer Mundo al asalto del cielo, Boltxe,
2018 liburuaren aurkezpena egingo digu Beak. Munduko esperientzia internazionalista garrantzitsu hau gogora ekarriz.

Bukatzeko, gaurko Hitzak tartetxoan 1973ko maiatzaren 20an Saharan kolonizazio espainarraren aurkako borroka armatuaren hastapenak gogoan, El Uali Mustafa Sayed, Frente Polisarioko sortzaile eta RASDeko lehen lehendakaria izandakoaren berbaldiaz gozatzeko aukera izango dugu.

Munduko Presoak SOS atalean Alemania izango dugu hizpide. Turkiarrak eta Kurduak direla bertan gatibu politiko nagusi azalduko digu Walterrek besteak beste.

Txilera joko dugu ostean. Txileko hauteskunde konstituienteari buruz solastu baikara Ariadna Biotti, historialaria eta alderdi komunistako kidea eta Daniel Jiménez, soziologoa eta militante antikapitalistarekin.

Pasa den maiatzaren 17an erahil zuten poeta eta gerrilaria zen Jesus Santrichen omenez, ‘Nada personal’ izenburua daraman FARCeko Julian Conradoren vallenatoa eskeiniko diguzuegu abestiaren erradiografian.

Martxoan agindu bezela, Isabel Benitez Romero pentsalari, militante ta sindikalistarekin izandako solasaldiaren bigarren partea izango dugu gaur entzungai. klase feminismoaz, prostituzioaren abolizisioaz, emakumeon arteko klase elkartasunaz eta internazionalismoaz aritu ginen orduan.

Memoriaren txokoa eta hitzak atalaren fusio batean, gaur 2017ko urrian Jesus Santrichek berak A desalambarren eman zuen elkarrizketa baten parte eskeiniko dizuegu. Igartzen zaio, borrokalari nekaezina izan denari, orduan ere bere borreroei zien mesfidantza, zabaldu zuten prozesuan sinistu nahi bai, baina zalantzak eta beldurrak izan bazituztela, eta berriz ere, historiak arrazoia eman die.

Munduko Presoak SOS atalean Korsika izango dugu hizpide. Estatu baten maila errepresiboa neurtzeko, gatibu dituen preso politikoen zenbatekoak, erlatiboa bada ere, ez dela neurri fidagarria azalduko digu Walterrek.

Kubaz arituko gara ostean. AEBk inposatutako blokeoak 60 urte betetzen dituen honetan, Jose Manzaneda Euskadi-Kubako kidea izan dugu solaskide.

Kubari ezarritako blokeoarekin jarraiki, Carlos Pueblaren “La cuarentena” kantua ekarriko digu Iñakik abestiaren erradiografian.

Inperialismo yankiaren tentakuluetaz ari garela, Kolonbiara joko dugu jarraian. Egunotan herri kolonbiarra jasaten ari den errepresio latzaren testigantza eta analisi politikoa eskeintzeko, ‘Colombia Juventud Rebelde’-ko kidea den Andres Felipe elkarrizketatuko dugu bertatik bertara.

Karibeaz ari garela, gaurko kolaborazioan Haití izango dugu mintzagai. Kubatik hain gertu bizirauten duen herri txiki bezain ezezagun honen inguruko argazki argigarri bat ekarriko baitigu, besteak beste, ‘Instituto Simon Bolivar para la paz y la solidaridad de los pueblos’-eko zuzendaria, politologo eta militante iraultzailea den Carmen Navas Reyesek.

Bukatzeko, gaurko Hitzak atala berezia dugu, Eva Forest zendu zela 14 urte beteko baitira bihar, maiatzak 19. “Eva Forest, ortzi-mugak zabaltzen dizkigun iraultzailea” izenburupean, Iñaki Gil de San Vicentek eta Bea Moralesek elkarlanean beronen bizitzaz, hitzaz eta ekintzaz arituko zaizkigu maitasunez noski, baina batez ere miresmenez.