Tren Publiko eta Sozialaren aldeko Arabako plataformek agerraldia egin dute gaur Arabako Batzar Nagusietan, Garraio, Mugikortasun eta Hiri Agendaren Ministerioak, Burgos, Gasteiz, Iruñea eta Castejon lotzeko, AHTrako bakarrik, proposatutako trazadura berrien alternatibari buruzko azterlana aurkezteko.

Aurkeztutako azterlan tekniko alternatiboa egungo bideen egokitzapenean eta hobekuntzan oinarritzen da, eta eragindako kontzejuen eskariak jasotzen ditu, Garraio Ministerioak proposatutakoa baino 2.000 milioi euro gutxiagoko kostu ekonomikoarekin.

Abantaila handi bat planteatzen du: salgaien eta pertsonen trafiko mistorako erabil daiteke. Era berean, abiadura handiko distantzia luzeko zerbitzua eta aldiriko eta eskualdeko trenak ere barne hartuko lituzke, eskaera guztia trenbide-plataforma bakar batekin betez.

Alternatibak erakusten duenez, Burgos Gasteizekin eta Gasteiz Iruñarekin lotzen dituzten tren lasterrentzako bidaia denborak 10 eta 8 minutu baino ez dira luzatuko, hurrenez hurren, baina trukean, ibilbide osoko geltoki eta geraleku guztiak hobetu eta berreskuratuko dira.

Egungo azpiegitura modernizatu eta egokitzeari esker, gaur egun trenak herrietatik igarotzeak hobera egiten du segurtasunari dagokionez, eta lurperatzeak ere planteatzen dira, hiri-integrazio hobea lortzeko. Herri-plataformen eta Adifen eta Renfen ordezkaritza duten sindikatu guztien (UGT, CCOO, CGT/LKN, SF, SEMAF) arteko akordioen ondorioz sortutako «konponbide erreal eta teknikoki bideragarri bat emateko asmoarekin» egin da azterketa.

Talde politiko guztiei eskatu diete «alternatibaren aldeko jarrera har dezatela eta bere egin dezatela; izan ere, konponbide tekniko bat izanik, borondate politikoa baino ez da behar gure herriei kalitatezko tren-zerbitzua emateko eta lurraldea egituratzeko, ingurumenean ahalik eta eragin txikiena izango duena».

Gogorarazi dute 2022ko urtarrilean Garraio Ministerioak 200.000 euroko aurrekontu-partida bat bideratu zuela ADIFek azterlan bat egin zezan Burgos, Gasteiz, Iruñea eta Castejon arteko trazadura egokitu eta modernizatzeari buruz, baina oraindik ez dela egin.

Abiadura handiko trenak bakarrik erabiltzeko trenbide-plataforma berri bat eraikitzeko obrak eta lizitazioak gelditzea exijitu dute, eta egungo trenbideak egokitu eta modernizatzeko azterlana aurrera eramatea, Tren Sozialaren aldeko Plataformek aurkeztutako eta eragindako herri guztiek abalatutako azterlana oinarritzat hartuta.

«Lanak gelditzeko exijentziak zentzu handiagoa du gaur. Izan ere, Jundizko AHTren obrek Astorga eta Bordele lotzen zituen galtzada erromatarraren Arabako zatirik handiena suntsitu nahi dutela jakinarazi berri dugu. Era berean, duela 5.000 urteko Neolitoko herrixka suntsitu nahi da, oso kontserbazio-egoera onean», nabarmendu dute bukatzeko.