“Futbola eta droga dira sinonimo, baloi baten atzetik mugitzen da herria Al Capone berria deitzen da Florentino», 2zio-k Haraba.info-n idatzitako artikulua.

Zazpi egun ditu asteak, eta horietako bost gure kartzeletan (lantegi, ikastetxe, unibertsitate…) pasa ondoren, asteburuaren zain egoten gara: gure “askatasunaren” zain. Hala ere, horrek ez du esan nahi etsaiaren hatzaparretatik ihes egiten dugunik, kapitalaren makinariak ez duelako jai-egunik urteko egun batean ere.

Bere lana egiten darrai atsedenik hartu gabe, gure denbora librean ere berak inposatutako logikan segi dezagun: parrandan drogatzen, elkarren gorputzak kontsumitzen, kapitalak nahi duena proiektatuko duten pantailak begiratzen…

Gaur egun, kirolak, futbolak gure kasuan (AEBetan NBA…), paper garrantzitsua hartzen du horretan, gure alienaziorako asteko zazpi egunak erabiliz: ostiral gauean (langile gehienak lanetik irtetean) hasten da Espainiako Liga (Liga Santander), asteburuetan eguerdian hasi eta gauera arte dugu partidaren bat jokoan, eta astelehenean (gauez) amaitzen da. Asteartea, asteazkena eta osteguna ere lan egunak izanik, gauez Championsa, UEFA edo Errege Kopako partidak izango ditugu. Honen atzean kirol munduko enpresarien interes ekonomiko asko daudela begi bistakoa da, baina horrez gain, aztertu dezagun zein ekarpen egiten dizkion kirol-sistemak kapitalari, eta bere mesedetan zein funtzio betetzen dituen.

Horien artean, sistema kapitalistaren legitimazioan jokatzen duen papera dugu. Ezartzen diguten kontsumoaren ondorioz, zale amorratu ikaragarri mugitzen ditu kirolak mundu osoan zehar, eta gizarteko heroiak eraikitzen dira hauen baitan. Meritokrazian eta konpetentzian oinarrituriko baloreak goratzera darama horrek gizartearen zati handi bat, kapitalismoaren logika modu positibo batean zabaltzea lortuz. Kirol munduan, sakrifizioaz eta lanaz besteen gainetik geratzen dena izango da txapelduna. Era honetan, gure posibilitateen gainetik bizi diren haiek miretsiko ditu langileak, bere dohain eta sakrifizioak balitu horrela bizi litekeela pentsatuz (ulertzekoa bezain indibidualista).

Horretaz ederki aprobetxatzen dira kirol mundutik kanpoko bestelako enpresa kapitalistak ere, gizarteko heroien irudia erabiltzen baitute euren publizitatea begi onez sartu dadin. Kirolari hauek, kirola eta politika ez direla nahastu behar diotenak, milioi mordo bat mugitzen dute euren eta berauek kontratatzen dituzten enpresa multinazionalen sakeletara (gora Xabi Alonso eta gora El Corte Ingles!) horrek dakarren guztiarekin.

Horrez gain, kirolak lan-industrial kapitalistarako prestakuntza moduan ere funtzio garrantzitsua du. Gazte-gaztetatik hasten gara kirolean, batzuetan ongi pasatzeko, baina sarritan lehiatzeko (lehiatuz ere pasa daiteke ongi, baina ea gai hori beste artikuluren batean sakontzen dugun). Gure gorputza lehiarako makina bezala hartu ohi dugu/digute berehala, lanerako tresna moduan. Gure errendimendua ateratzen ikasten dugu eta gure fabrikan balio dugula erakusteko erabiltzera behartuko gaituzte, ondokoa edo zu kaleratzerako orduan nagusiak garbi izan dezan postua zuk irabazi duzula; ederki hezten gaituzte gure etorkizunerako, beraz.

Hau ikusita, agerikoak diren interes ekonomikoen (testuan ez ditut aipatu apustu etxeak…) atzean interes ideologikoak ere badirela ondoriozta dezakegu, zeinak paper garrantzitsua jokatzen duen langile klasearen sumisioan.