Ezin dezakegu gure osasuna negozio pribatuen eskuetan utzi!
Azken bi urte hauetan pairatzen ari garen pandemiari eskertu behar diogun gauza bakarrenetako bat da osasun publikoaren gabezia izugarriez jabetzeko aukera eman digula, desegite prozesu luze baten ondorioz. Izan ere, osasun-sistemaren degradazioak historia luzea du, eta hori ez da gobernuen utzikeriaren ondorio bakarrik izan; aitzitik, osasun publikoa ahultzeko erabaki politiko aktibo eta garrantzitsuen ondorio izan da, eta horien garrantzia sistematikoki ezkutatu da.
Eusko Jaurlaritza, bi hamarkadatan, munduko osasungintzarik onena dugula errepikatzeaz nekatu ez den bitartean, kudeaketa-eredu gerentzialista edo neoliberala sendotuz joan da, behin-behinekotasunean oinarritutako lan-kontratazioko eredua ezarriz eta erakunde pribatuekin etengabeko lankidetza bultzatuz, beren instalazioak indartu, handitu eta eraikitzearen aldeko apustua egin duten erakundeak.
Pribatizazioaren bidea 90eko hamarkadan hasi zen. Euskadin, zehazki, «Hordago-El Salto» hilabetekariaren arabera, osasun-pribatizazioaren historia 1991n hasi zen, Iñaki Azkuna Eusko Jaurlaritzako osasun-sailburu izendatu zutenean. Euskal biztanleria osasuna kontsumitzen duten bezerotzat hartzen hasi zen, beste merkatu bat bihurtuz, eta zerbitzu publikoaren gaineko segurtasunik eza areagotuz. Dinamika hori sendotu egin zen lehen mailako arretaren hustuketa, murrizketak, ospitaleratzea erdian jartzea eta etengabeko lan-gatazkaren bidez, lanaren prekarizazioa zela eta.
Uste dut pandemiaren kudeaketa «politikoan» pisu handia izan duela Osakidetzaren benetako errealitatea ezkutatzeko ahaleginak… bai eta, noski, Eusko Jaurlaritza munduko benetako nagusiek, finantza-enpresa handiek, ezarritako joko-arau neoliberalen mende egoteak ere. Eta hori guztia, gainera, ezkerreko alderdi gehienen konplizitatearekin.
Horrela, bada, mobilizatu egin behar dugu Osasunaren pribatizazioa geldiarazteko. Osakidetzaren antolaketa, funtzionamendua eta lan egiteko moduak sakon berraztertu behar ditugu, asistentzia- eta ospitaleratze-eredu batetik lehen mailako arreta lehen lerroan jartzera igarotzeko, prebentzioa eta osasunaren sustapena helburutzat hartuta. Lehen mailako arreta osasun-sistema on baten bizkarrezurra da.
Eta erabat ados nago Angeles Maestrok, 2020ko maiatzean, “Público” egunkarian argitaratutako artikulu batekin, non adierazi zuen osasunaren arazoa ez dela konpontzen soilik osasun publikoaren aurrekontua handituz. Baliabide erabat publikoak areagotzeaz gain, ezinbestekoa da enpresa pribatuekin itunak egiteko aukera bertan behera uztea, bai eta kudeaketa neoliberalaren modua ere aldatzea. Gainera, beharrezkoa da industria farmazeutiko publiko bat sortzea, sendagaien ikerketaz, fabrikazioaz eta banaketaz arduratuko dena. Negozio pribatua eta osasun publikoa bateraezinak baitira. Eta hau egun hauetan Eusko Legebiltzarrean eztabaidatzen ari den hezkuntza arloari ere aplika dakioke… baina gai honi buruz beste egun batean hitz egingo dugu.
Oraingoz, adi egon gaitezen otsailerako aurreikusita dauden kaleak hartzeko deialdietara, eta aldarrikatu dezagun ozen eta argi nahi eta behar dugun osasun-eredua. Ezin dezakegu gure osasuna negozio pribatuen eskuetan utzi!
Mikel Lacalle (Zapateneo)
¿Quieres apoyar a Hala Bedi?
En Hala Bedi construimos un proyecto comunicativo libre, comunitario y transformador. En el día a día, cientos de personas participamos en este proyecto, observando la realidad que nos afecta y tratando de transformarla junto a los movimientos populares.
Nuestros contenidos son libres porque nadie nos dicta qué podemos publicar y qué no. Y porque difundimos estos contenidos de forma libre y gratuita, con el objetivo de difundir, compartir y transformar.
Sin halabelarris, las socias y socios que apoyan económicamente a Hala Bedi, esto no sería posible. ¡Hazte halabelarri y apoya a Hala Bedi!
